--»

Azara · 2011-07-06 19:04:56

"Źle mówić i pisać- to znaczy krzywdzić swoją mową tych wszystkich, którzy ją budowali." - J. Korczak

Założyłam ten wątek po to aby uczyć się wspólnie mówić i pisać poprawną polszczyzną. I tak na pierwszy ogień idzie problem, który nurtował mnie od jakiegoś czasu a mianowicie: kiedy używać zaimka MI a kiedy MNIE?

1.Zaimek "ja" ma dwie formy celownika: akcentowaną "mnie" i nie akcentowaną "mi". Na początku zdania używa się tylko tej pierwszej, np.: „Mnie to daj” (ale „Daj mi to”). Formy "mi" można też użyć na początku zdania składowego, po spójniku, jeśli pada na niego akcent: „Robię tak, jak mi się podoba”.
To samo dotyczy kilku innych par form zaimkowych: „Nie widzę go”, ale „Jego nie widzę” (także „Widzę jego, a nie ją”); „Dużo ci zawdzięczam”, ale „Tobie wszystko zawdzięczam”. We wszystkich cytowanych przykładach form krótszych używa się w pozycji nie akcentowanej, form dłuższych – tylko wtedy, gdy są pod akcentem.
— Mirosław Bańko, PWN

czyli to nie są słowa zamienne! Nie można powiedzieć „mi się wydaje”, tylko „mnie się wydaje”, albo „wydaje mi się”; słowo „mi” nie może zaczynać zdania, zaś „mnie” nie może występować w środku. A więc: "MI" nie na początku, "MNIE" nie w środku.

Azara · 2011-07-07 16:30:20

Jak pisać i wysławiać się poprawnie? Najczęstsze błędy oraz przydatne wskazówki.

I. WZIĄŚĆ czy WZIĄĆ cyt. z artykułu Andżeliki Miś http://ciekawnik.pl/rozwoj-osobisty/393 … jezykowych
<W słowniku języka polskiego nie występuje czasownik "wziąść". To bodajże najczęściej spotykany błąd w mowie i piśmie języka polskiego. Wyszukiwarka google odnotowuje ponad 2,5 miliona stron, na których użyto błędnego zapisu czasownika "wziąć". Dość częste użycie słowa "wziąść" jest prawdopodobnie wynikiem analogii do takich czasowników, jak np. posiąść, usiąść lub trząść, podczas gdy ten czasownik zbudowany jest podobnie jak zająć, wyjąć, zdjąć. W razie wątpliwości warto zamienić to słowo na rzeczownik – wzięcie a nie wzięście. A więc NIGDY NIE MÓW WZIĄŚĆ- MÓW WZIĄĆ.>

Azara · 2011-07-08 13:07:28

Jak pisać i wysławiać się poprawnie? Najczęstsze błędy oraz przydatne wskazówki.

II. Masło maślane cyt. z artykułu Andżeliki Miś http://ciekawnik.pl/rozwoj-osobisty/393 … jezykowych
<Masło maślane to potoczne określenie tzw. pleonazmów, a więc wyrażeń niepoprawnych, w których jedna część wypowiedzi zawiera te same treści, które występują w drugiej części. Najczęściej pojawiające się pleonazmy to:

- tylko i wyłącznie – używane jest często nieświadomie, w oficjalnej polszczyźnie należy użyć albo pierwszego zwrotu, albo drugiego. Oba oznaczają bowiem to samo. A więc używajmy wyłącznie słowa tylko lub tylko słowa wyłącznie;
- okres czasu – pamiętajmy, że okres to miara czasu, a zatem powiązanie okresu z czasem jest masłem maślanym. Zdecydowanie bardziej bezpieczne w kontekście poprawności językowej jest użycie wyrażenia w tym czasie lub w tym okresie;
- w dniu dzisiejszym – uważa się, że wyrażenie to upowszechniło się dzięki politykom, którzy chcieli, aby ich wypowiedź brzmiała bardziej oficjalnie i dostojnie. Znacznie lepiej powiedzieć jednak: dziś podejmiemy decyzję w sprawie... Ta sama zasada dotyczy pleonazmu w miesiącu styczniu, marcu itd. Zamiast tego powiemy: w styczniu, marcu itd.;
- w każdym bądź razie – niniejsze wyrażenie jest uznawane za niepoprawne i należy się go wystrzegać. Jest to skrzyżowanie wyrażeń w każdym razie z bądź co bądź. W języku oficjalnym najlepiej jest używać w każdym razie;
- inne, równie często spotykane, błędy pleonastyczne to: fakt autentyczny, potencjalne możliwości, kontynuować dalej oraz cofać (się) do tyłu.>

Azara · 2011-07-09 17:30:52

Jak pisać i wysławiać się poprawnie? Najczęstsze błędy oraz przydatne wskazówki.

III. Tak dobrze, tak źle cyt. z artykułu Andżeliki Miś http://ciekawnik.pl/rozwoj-osobisty/393 … jezykowych
<Jaki może być argument? Może być przekonujący bądź przekonywający, ale już na pewno nie przekonywujący. Ta ostatnia forma uznawana jest przez językowców za niepoprawną będącą skrzyżowaniem dwóch pierwszych form.

– Ile kosztuje ten laptop? – Dziś jest wyjątkowa promocja i kosztuje on tylko półtorej tysiąca złotych. Oczywiście, powinno być półtora tysiąca, podobnie jak półtora kilograma (rodzaj męski) itd. W przypadku rzeczowników rodzaju żeńskiego takich jak: godzina, mila itd. powiemy półtorej godziny czy też półtorej mili.

Tworzywo sztuczne to plastik lub plastyk, choć forma plastyk ma charakter dwuznaczny, ponieważ tak określany jest artysta plastyk, dlatego dla większej jasności używać należy wyrazu plastik.

Oryginalny czy orginalny? Jedynie poprawna forma to oryginalny - wyraz ten czytać możemy jednak w dwojaki sposób - zarówno oryginalny, jak i orginalny.

Włączać czy włanczać światło? Poprawny czasownik to włączać. Mimo tego, że niepoprawny czasownik włanczać jest dość rozpowszechniony to nie zostanie w najbliższym czasie zaakceptowany przez Radę Języka Polskiego, m.in. dlatego, iż jest to fonetyczny i błędny wariant czasownika włączać (mówimy włonczać a nie włanczać).

Poszedł po najmniejszej linii oporu czy poszedł po linii najmniejszego oporu? Jedynie poprawna konstrukcja to iść po linii najmniejszego oporu. Chodzi tu bowiem o najmniejszy opór, a nie o najmniejszą linię.>

Azara · 2011-10-11 18:54:09

W OGÓLE czy WOGÓLE- jak piszemy?

Ecola · 2011-10-11 22:01:00

Dawno nie oglądałam profesora Miodka. Brawo Azarko, przyda nam się trochę poprawnej polszczyzny

Felicja · 2012-03-02 18:47:21

Wykład prof. Jana Miodka pt. „Polszczyzna najmłodszych pokoleń"

Azara · 2012-03-17 14:51:54

Ci czyTobie?

" ci czy tobie?
Dzień dobry, mam pytanie dotyczące formy zaimka osobowego Ci/Tobie. Kiedy powinno użyć się formy dłuższej? Czy w listach marketingowych, kiedy chcemy podkreślić zwrot do klienta, lepiej stosować Ci, czy Tobie, np. „Wskażemy Ci/Tobie najlepszą ofertę na rynku” itp.? Pozdrawiam.
Mam wrażenie, że forma tobie jest odbierana jako staranniejsza lub świadcząca o większym szacunku, stąd jej użycia w kontekstach, w których nie powinna być używana, np. „Wskażemy Tobie najlepszą ofertę na rynku”. Zdanie to można by zaakceptować tylko wtedy, gdyby intencją nadawcy było położyć akcent na zaimku, na przykład w celu wyrażenia kontrastu („Wskażemy ją Tobie i tylko Tobie, a innym nie”). Forma tobie występuje też oczywiście na początku zdania. W innych sytuacjach należy posłużyć się nieakcentowaną formą ci.
Taka sama różnica dotyczy par ciebie i cię oraz mnie i mi. Porównajmy:

Podoba mi się to, a TOBIE?
MNIE się to podoba, a TOBIE?
Podoba ci się to? MNIE nie.
TOBIE się to podoba? MNIE nie.

Wyrazy znajdujące się pod akcentem zdaniowym zostały wyróżnione wersalikami.

— Mirosław Bańko, PWN" cytat z Wydawnictwo Naukowe PWN SA

między lub od do · 2012-08-09 11:05:35

Mam pytanie dotyczące poprawnego sformułowania tekstu dotyczącego praw i obowiązków wykonawcy
Na ogłoszeniu (w załączeniu) napisane jest
Zawiadamiamy że w dniu data ……….. między godziną ………… a godziną …………
Będziemy dokonywali odczytów liczników w pastwa mieszkaniach.
Według mnie, obowiązkiem moim jest przyjść w wyznaczonym czasie i dokonać zapowiedzianej czynności. W przypadku nie obecności lokatora pozostawiam powiadomienie nie czekając na upłynięcie zadanego czasy , uważam że czas zawarty między wyznaczonymi godzinami jest czasem dla mnie i to nie ja mam czekać pod drzwiami na lokatora ale to lokator powinien oczekiwać na moją wizytę.
Prosił bym o dokładną definicję jak powinno się rozumieć powyższe sformułowanie „między godz. a godz.”

matiKKS · 2012-08-23 8:48:16

Witam wszystkich. Mam pytanie dotyczące słowa "pomoc".
W niektórych sytuacjach używamy słowa "pomóż" np. "Marta pomóż tacie"
Ale co w przypadku gdy ulicą idzie dziewczyna, która niesie coś ciężkiego i chcę zapytać Ją, czy pomóc, wtedy należy użyć słowa "pomóc Ci?" czy słowa "pomóż Ci?".
Osobiście powiem, że używam "pomóc Ci", ale słyszałem wiele razy jak ktoś mówi "pomóż Ci?". Nie wiem jak jest poprawnie.
Proszę o odpowiedź.
POZDRAWIAM Mati.

Azara · 2012-08-23 14:13:16

matiKKS napisał/b]

Witam wszystkich. Mam pytanie dotyczące słowa "pomoc".
W niektórych sytuacjach używamy słowa "pomóż" np. "Marta pomóż tacie"
Ale co w przypadku gdy ulicą idzie dziewczyna, która niesie coś ciężkiego i chcę zapytać Ją, czy pomóc, wtedy należy użyć słowa "pomóc Ci?" czy słowa "pomóż Ci?".
Osobiście powiem, że używam "pomóc Ci", ale słyszałem wiele razy jak ktoś mówi "pomóż Ci?". Nie wiem jak jest poprawnie.
Proszę o odpowiedź.

Jest to typowe pomylenie formy trybu rozkazującego II osoby liczby pojedynczej [b]POMÓŻ z bezokolicznikiem POMÓC. A więc powiemy: Pomóż mi wnieść wózek do tramwaju. /tryb rozkazujący/ ale Czy mógłbyś pomóc mi wnieść wózek do tramwaju?. MatiKKS twoja forma "pomóc ci" w opisanym przypadku jest poprawna. Czy ta odpowiedź jest wyczerpująca? Pozdrawiam.

Mario · 2012-08-23 16:03:10

"Pomóc Ci?" czy "pomóż Ci?" ... a mi to się kojarzy z niezapomnianym dialogiem:

Witia: Pomóc ci?
Jadźka Kargul: Dam se radę!
Witia: Jak chcesz, to ci pomogę!
Jadźka Kargul: Nie trzeba!
Witia: No to ci pomogę...

między lub od do napisał:
Mam pytanie dotyczące poprawnego sformułowania tekstu dotyczącego praw i obowiązków wykonawcy
Na ogłoszeniu (w załączeniu) napisane jest
Zawiadamiamy że w dniu data ……….. między godziną ………… a godziną …………
Będziemy dokonywali odczytów liczników w pastwa mieszkaniach.
Według mnie, obowiązkiem moim jest przyjść w wyznaczonym czasie i dokonać zapowiedzianej czynności. W przypadku nie obecności lokatora pozostawiam powiadomienie nie czekając na upłynięcie zadanego czasy , uważam że czas zawarty między wyznaczonymi godzinami jest czasem dla mnie i to nie ja mam czekać pod drzwiami na lokatora ale to lokator powinien oczekiwać na moją wizytę.
Prosił bym o dokładną definicję jak powinno się rozumieć powyższe sformułowanie „między godz. a godz.”

Nie jestem językoznawcą ale napisałbym to tak:

Zawiadamiam, że w dniu: ... powiedzmy 24.08.2012r ... w godzinach: ... powiedzmy 14:00 -15:00 ...
Będziemy dokonywali odczytów liczników w pastwa mieszkaniach. Prosimy mieszkańców o pozostanie w tym czasie w domu w celu udostępnienia licznika, gdyż nie będzie możliwości spisania stanu licznika w innym terminie. (lub zdanie wyjaśniające kiedy będzie to możliwe).

Z poważaniem ..........................

Ostatnio edytowany przez Mario (2012-08-23 19:44:11)

Azara · 2012-08-23 19:41:33

Mario napisał/b]

"Pomóc Ci?" czy "pomóż Ci?" Mi to się kojarzy z niezapomnianym dialogiem:

Mario dostajesz dwóję. Widzę, że nie czytałeś pierwszego posta w tym wątku. Natychmiast go przeczytaj i popraw błąd. Nie [b]"Mi to się kojarzy z niezapomnianym dialogiem" ale MNIE to się kojarzy ... Oj Mario! zakochany jesteś?

Mario · 2012-08-23 19:49:39

Od Ciebie droga koleżanko przyjmę naukę nawet pałką i nawet klapsa na gołą pupę możesz mi dać
... ale siła przyzwyczajenia robi swoje i wolę swoje: a mi

Azara · 2012-10-03 14:01:49

Włączyć – włączać

" Z przykrością zauważam, że wzrasta liczba Polaków, którzy źle wymawiają czasowniki włączać, wyłączać (i pokrewne odłączać, podłączać, przyłączać, załączać) jako [włanczać], [wyłanczać], a często nawet tak piszą (sic!), sugerując się czasownikami wykańczać, dokańczać, zakańczać itp.

Te są oczywiście poprawne, gdyż w formach jednokrotnych wykończyć, dokończyć, zakończyć występuje samogłoska o, która w postaciach wielokrotnych przechodzi w a. Ale w parach wyrazowych włączyć – włączać, wyłączyć – wyłączać itp. jest inaczej: zawierają one rdzenne o nosowe (zapisywane jako ą, a wymawiane jako [on]), które nie podlega wymianie. Ot, całe wyjaśnienie, dlaczego należy mówić [włonczać], [wyłonczać], [odłonczać], [podłonczać], [przyłonczać], [załonczać]." cytat z http://obcyjezykpolski.strefa.pl/

MÓWIMY:

WŁĄCZAĆ WYŁĄCZAĆ PODŁĄCZAĆ ODŁĄCZAĆ

NIE WŁĄCZAJ NIE WYŁĄCZAJ NIE PODŁĄCZAJ NIE ODŁĄCZAJ

NIE MÓWIMY:

WŁANCZAĆ WYŁANCZAĆ PODŁANCZAĆ ODŁANCZAĆ
NIE WŁANCZAJ NIE WYŁANCZAJ NIE PODŁANCZAJ NIE ODŁANCZAJ

Ogłoszenie

#1 2011-07-06 19:04:56

PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#2 2011-07-07 16:30:20

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#3 2011-07-08 13:07:28

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#4 2011-07-09 17:30:52

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#5 2011-10-11 18:54:09

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#6 2011-10-11 22:01:00

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#7 2012-03-02 18:47:21

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#8 2012-03-17 14:51:54

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#9 2012-08-09 11:05:35

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#10 2012-08-23 8:48:16

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#11 2012-08-23 14:13:16

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#12 2012-08-23 16:03:10

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

między lub od do napisał:

#13 2012-08-23 19:41:33

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#14 2012-08-23 19:49:39

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

#15 2012-10-03 14:01:49

Re: PORADNIA JĘZYKOWA- mówimy i piszemy poprawnie

Stopka forum